Het idee duikt regelmatig op in discussies over gelijke kansen. Zou het helpen als jongens les krijgen van een man en meisjes van een vrouw? In theorie klinkt wat we gender matching noemen logisch. Denk dan aan rolmodellen. Minder stereotiepe verwachtingen. Meer herkenning. Maar in de praktijk blijkt dit al jaren een bijzonder lastig vraagstuk en deels behandelden we het ook al in onze tweede mytheboek. Deze maand verscheen er een nieuwe preprint die daar opnieuw naar kijkt, op basis van een enorme Amerikaanse dataset van kleuterklas tot en met het vijfde leerjaar. Voor alle duidelijkheid: het onderzoek van Eric Hengyu Hu en collega’s is nog niet peer-reviewed. De resultaten zijn dus interessant, maar voorlopig.

De studie volgt bijna achtduizend kinderen van de ECLS-K studie. Dit is een nationaal representatieve cohorte in de VS. Dankzij een degelijk onderzoeksdesign met student fixed effects kunnen de onderzoekers redelijk goed inschatten of de verschillen te maken hebben met de leerkracht of met het kind zelf. Ze bekijken niet alleen taal, rekenen en wetenschap, maar ook gedrag, sociaal functioneren en zelfs ook executieve functies.

Wat vonden de onderzoekers? In grote lijnen: er is weinig bewijs dat gender matching in de lagere school echt veel uitmaakt. Voor jongens zien de onderzoekers geen betekenisvolle effecten. Niet positief, niet negatief. Voor meisjes is het verhaal echt wel iets genuanceerder. Wie les krijgt van een juf blijkt iets beter te scoren op twee domeinen die leerkrachten inschatten, namelijk interpersoonlijke vaardigheden en leerhouding. Het gaat om kleine, maar statistisch betrouwbare effecten. Denk: iets meer volhouden, iets meer samenwerken, iets meer aandacht.

Wat betekent dit voor beleid? De onderzoekers formuleerden het zelf voorzichtig, maar duidelijk. Wie hoopt dat gender matching een belangrijke hefboom is om verschillen tussen jongens en meisjes te verkleinen, overschat waarschijnlijk de impact. De kwaliteit van de leerkracht, de didactiek, de relatie met leerlingen, en de structuur van de klas lijken nog altijd veel belangrijker dan het geslacht van de leerkracht.
Daarmee is de waarde van diversiteit niet verdwenen. Kinderen hebben baat bij uiteenlopende voorbeelden en perspectieven. Maar diversiteit is breder dan gender alleen. En rolmodellen zoeken doe je niet enkel in het klaslokaal.