Veel mensen vinden de weg naar mijn mailbox, in die zin dat ik het nog met moeite allemaal kan beantwoorden. Zo kreeg ik ook deze vraag:

Wij springen mee op de kar van ‘de digisprong’. U heeft daar zeker en vast al over gehoord. Wij hebben nood aan wetenschappelijke informatie over het volgende: Wat is de invloed van een digitaal device (laptop, tablet) op het studeren van de leerling? Hoe kan de leerling leren met behulp van een laptop? Kunnen leerlingen studeren via een scherm? Blijven pen en papier noodzakelijk? Blijven papieren schoolboeken noodzakelijk in het leerproces van de leerling?

Heeft u voor ons 1) één of meerdere antwoorden op deze vragen? of 2) wetenschappelijk betrouwbare bronnen om de antwoorden te vinden?

Dit was mijn reply:

Dit zijn geen eenvoudige vragen met een simpel antwoord. Er wordt momenteel gewerkt aan een groot rapport over leermiddelen, maar daar kunnen jullie natuurlijk niet op wachten.

Eenvoudig gesteld:

– digitale media zijn een goede aanvulling op bestaande media, maar zowel oude als nieuwe media hebben voor- en nadelen.

– Concreet is leren uit handboek en notities maken met pen op papier of pen op scherm aangewezen voor de meeste leerlingen voor leren en verwerken (zie oa https://theeconomyofmeaning.com/?s=pen+is+mightier voor een overzicht van veel onderzoeken hierover)

– Maar… digitale technologie laat dan weer adaptieve en gepersonaliseerde aanpakken mogelijk bij oefeningen die met pen en papier niet mogelijk zijn (check oa https://www.nber.org/papers/w23744 ).

Het hangt ook af van wanneer je wat in zet. In een gewone les, kan technologie een negatief leereffect hebben (zie https://pedrodebruyckere.blog/2016/05/15/deze-studie-maakte-sugata-mitra-kwaad-laptops-in-klas-doet-punten-dalen/ ), maar voor samenwerken is er dan weer een positief effect mogelijk (https://theeconomyofmeaning.com/2019/01/08/a-meta-analysis-on-computer-supported-collaborative-learning-best-evidence-in-brief/)

Bij de vragen die je stelde, ontbreken er nog een pak. Denk bijvoorbeeld ook aan de ethische discussies die bij dit alles horen, zie bijvoorbeeld https://www.kennisnet.nl/artikel/6568/sturing-geven-aan-digitalisering-met-ethiek/)