Kreeg net deze mail van Jordi Casteleyn en ik vermoed dat veel lezers van deze blog interesse zullen hebben:

Deze week bevestigen een aantal onderzoeken dat de leesvaardigheid van leerlingen in het basis en secundair onderwijs onder druk staat. In Nederland toont de peiling Leesvaardigheid 2020-2021 een daling van de leesvaardigheid einde basisonderwijs. In Vlaanderen blijkt uit het peilingsonderzoek Nederlands van het 1e graad secundair onderwijs dat leerlingen uit de A-stroom voldoende scoren voor leesvaardigheid. Dit is positief, maar 1 op 5 leerlingen uit de B-stroom haalt dit basisniveau niet. Bovendien meldt het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen dat Vlaanderen de lat voor lezen lager legt in vergelijking met het buitenland.

Vandaag lanceren we een umbrella review op lesinlezen.be waarbij we een antwoord op de volgende onderzoeksvraag willen geven:

Wat zijn de kenmerken van effectief leesonderwijs in het basis- en secundair onderwijs? Welke factoren hebben er een invloed op?

In deze umbrella review presenteren we een literatuuronderzoek van systematische reviewstudies, al dan niet met een meta-analyse.

Voor zowel voorbereidende leesvaardigheden, technisch lezen (vlot en vloeiend lezen), leesbegrip, algemene leesvaardigheid als leesmotivatie kunnen we niet alleen variabelen aanwijzen die een sterke samenhang laten zien met deze vaardigheden, maar krijgen we ook meer inzicht over hoe we de effectiviteit van interventies en trainingen kunnen versterken. Dit onderzoeksrapport behandelt dus alle essentiële aspecten van leren lezen, in alle niveaus van het leerplichtonderwijs.

Ook zoomt het rapport in op verschillende doelgroepen: leerlingen met (een risico op) lees- en/of spellingmoeilijkheden, leerlingen met een andere thuistaal die de onderwijstaal leren, leerlingen met andere neurobiologische ontwikkelingsstoornissen, leerlingen met een fysieke beperking, en ten slotte leerlingen met een niet-aangeboren hersenletsel.

Dit onderzoeksrapport verscheen in opdracht van de Vlaamse minister van Onderwijs als onderdeel van een groter project waarin het praktijkmodel ‘Lezen op school’ geïdentificeerd en geëvalueerd werd.

Door de brede focus van dit onderzoeksrapport kan het ook in figuurlijke zin als een umbrella review opgevat worden, namelijk als paraplu om andere Nederlandstalige reviews nog beter tot hun recht te laten komen in een groter geheel. We hopen dan ook dat de conclusies uit dit onderzoeksrapport de inzichten uit de andere publicaties kunnen versterken en dat het leesonderwijs in Vlaanderen en Nederland van de inzichten uit dit rapport kan profiteren.