De PISA-resultaten zijn er, de vrees is uitgekomen. We gaan achteruit en behoorlijk. Valt de achteruitgang nog mee voor wetenschappen met 11 punten, dan is de toestand voor wiskunde een pak erger en voor taal helemaal bedroevend. Een schrale troost is dat de gemiddelde PISA-resultaten voor wiskunde (10) en lezen (15) achteruit gaan over de verschillende deelnemende landen, maar wij gaan nog meer achteruit.

Je kan de resultaten in de media terugvinden of al snel hier. Ik ga ze hier niet uitgebreid herhalen. Iedereen gaat achteruit, naargelang het thema blijft of verergert de kloof tussen arm en rijke achtergrond. Covid speelt wellicht een rol, maar niet genoeg om dit te verklaren, zeker ook niet in Nederland waar lezen pas echt rampzalig is.

Ja, we zijn nog steeds voor wiskunde en wetenschappen bovengemiddeld, voor lezen gemiddeld, maar we komen van veel beter. Finland krijgt trouwens ook weer klappen.

Maar ik zit al een tijdje met een zeer moeilijke vraag. Een vraag die ik niet kan beantwoorden maar die me wel wakker houdt. Wat doen we met de grote groep jongvolwassenen die behoren bij de groep die niet genoeg hebben leren begrijpend lezen?

Kijk, we doen veel om het onderwijs te verbeteren. Ik ben licht optimistisch dat het vandaag nog te vroeg is om een positieve evolutie te zien. We zullen deze eerst bij PIRLS moeten vaststellen.

Maar… in 2018 hadden we al 1 op 5 vijftienjarigen die zowat functioneel analfabeet bleken te zijn, in Nederland zowat 1 op 4. De huidige prestaties doen niet vermoeden dat deze groep kleiner geworden is, integendeel. Als we het onderwijs al op punt krijgen, dan is dit goed voor de volgende generaties. Maar de leerlingen die de nieuwste en de vorige PISA-ronde hebben gemaakt, die zijn al aan het werk of binnenkort, of aan het verder studeren, misschien willen er ook leraar worden… Ze beginnen binnenkort aan het ‘echte’ leven of zijn er al mee begonnen, zullen aan kinderen beginnen,… Gaan binnenkort voor de eerste keer stemmen.

Wat gaan we voor hen doen? Hoe gaan we hen helpen? Hoe gaan we hen warm maken voor (voor)lezen, als ze er zelf moeite mee hebben, laat staan dat ze er plezier in vinden? De gele briefkaart is niet meer, dus antwoorden mag je op andere manieren aan me bezorgen!