Zal de lat hoger leggen studenten ontmoedigen of net aanmoedigen? Het is een vraag die een recente studie trachtte te beantwoorden op een behoorlijk inventieve manier met de hulp van heel veel historische data. Seth Gershenson van de American University en collega’s van SUNY en het Thomas Fordham Institute onderzochten de effecten van hogere beoordelingsnormen (of dus de lat hoger leggen) op de prestaties van leerlingen in wiskunde. De auteurs gebruikten hiervoor gegevens van het North Carolina Education Research Data Center om verschillende data aan elkaar te koppelen:

• rapportcijfers
• docent-leerling combinaties
• en gestandaardiseerde testresultaten uit de periode 2006-2016.

Specifiek keken naar leerlingen die in deze jaren Algebra I volgden in de achtste of negende klas (n=365.004 studenten; 4445 Algebra I leraren). Leraren van wie de leerlingen hogere gestandaardiseerde testresultaten behaalden dan die van andere leraren, maar vergelijkbare rapportcijfers hadden, werden geclassificeerd als leraren met hogere beoordelingsnormen. Zo kon men zien we de lat hoog legde, want deze leerlingen moesten beter hun best doen om een degelijke score te behalen.

De onderzoekers vonden dat leerlingen die les hadden van leraren met hogere beoordelingsnormen betere prestaties leverden in Algebra I, en vervolgens ook in Meetkunde en Algebra II. Ze lijken dus beter voorbereid.

De onderzoekers checkten ook de mogelijkheid of dergelijke, hogere beoordelingsnormen leerlingen zouden ontmoedigen, of dat dit zou leiden tot verminderde inspanning en betrokkenheid. Voor dit laatste kon men kijken naar aanwezigheidsgegevens van de leerlingen. De resultaten toonden echter aan dat leerlingen van leraren met hogere beoordelingsnormen iets vaker aanwezig waren dan die van leraren met lagere beoordelingsnormen. Opmerkelijk was ook dat de positieve effecten van hogere beoordelingsnormen op zowel leerlingprestaties als aanwezigheid consistent waren bij verschillende groepen leerlingen, inclusief zwak presterende leerlingen.

De auteurs besluiten op basis van hun onderzoek dat lagere beoordelingsnormen kunnen bijdragen aan de verschillen in leerlingprestaties die vaak worden gevonden tussen leerlingen uit gezinnen met een hoge en lage SES, ook omdat ze merkten dat dat lagere beoordelingsnormen vaker voorkwamen op scholen met meer kinderen uit lage-SES gezinnen.

Een belangrijke beperking van het onderzoek is wel dat het vooral een correlatie toont bij dit laatste, maar tegelijk weten we ook uit genoeg ander onderzoek dat hoge verwachtingen voor iedereen een positief effect kunnen hebben.