Toen enkele jaren geleden Tom Palmaerts me belde met de boodschap dat hij ook een lessenreeks zou geven, vroeg hij mij wat het verschil is tussen lezingen geven en les geven. Tom is een van de beste sprekers die ik ken, maar ik kon hem enkel maar waarschuwen: een lezing is een sprint, les geven is de marathon.

Waar je bij een lezing alles moet inzetten op het moment, het is het hier en nu en je krijgt geen tweede kans, is les geven een verhaal van doseren van jouw eigen energie en dat van je publiek.

Veel van de zaken die ik in de voorbije delen heb aangehaald (zie deel 1, deel 2 en deel 3) zijn ook in het les geven toepasbaar: concreet zijn en aansluiten bij de voorkennis, variatie, lesfases die niet te lang mogen duren. Tegelijk als ik zou les geven op de manier waarop ik lezingen geef, dan zou noch ik, noch mijn leerlingen of studenten het overleven :).

In ruil krijg je bij lesgeven een pak meer werkvormen die je kan gebruiken, is er meer ruimte voor discussie en kan je echt een band opbouwen met je leerlingen. Is herhaling belangrijk net zoals een lijn doorheen de lessen.

De positie die je inneemt ten opzichte van je ‘publiek’ verschilt ook meer als je les geeft dan het slimme mens op een podium-verhaal van een lezing. Het gaat van leiding geven met duidelijke instructie tot coachend ondersteunen. Je krijgt gelukkig ook meer kansen, tegelijkertijd vraagt het soms meer energie omdat je veel meer all-round moet zijn.

Ik vond het belangrijk om hierbij stil te staan in de vierde deel omdat ik zeer goede lesgevers ken, die niet per se zulke goede sprekers zijn en vice versa (en nee, nu heb ik het zeer zeker niet over Tom die me trouwens een half jaar later belde dat hij nu begreep wat een marathon lopen is).

Soms bots ik op onbegrip omdat sommige leerkrachten wat ongemakkelijk voor een grote groep staan, en het publiek zich afvraagt wat dit zegt over hun lessen. Niet veel wellicht, tegelijkertijd zie ik ook veelgevraagde sprekers denken dat ze het ook wel voor een klas kunnen. Zeker geen zekerheid, het kan eerder een lesje in nederigheid blijken.

Morgen het laatste deel in deze reeks over de technische kant van lezingen geven.