Het lijkt ironisch. We hebben een minister van onderwijs uit een conservatieve partij die er in slaagde om de verschillen tussen armere en rijkere leerlingen te verkleinen, althans voor wiskunde. Dit zou je kunnen afleiden uit de nieuwe analyse die gisteren werd voorgesteld door Kristof De Witte en Letizia Gambi. Ze analyseerden de resultaten op de eindproeven van de voorbije vijf jaar in het katholieke scholen in Vlaanderen.
Dit zijn de belangrijkste inzichten:
- Met uitzondering van Mens & Maatschappij zien we in alle leergebieden significante leervertraging voor de getoetste leerinhouden sinds het begin van de pandemie.
- In 2021 is de significante leervertraging gestopt voor wiskunde. De toetsscores beginnen voorzichtig te verbeteren voor Wetenschappen & Techniek, en verbeterden significant voor Mens & Maatschappij.
- Voor Nederlands (focusgebied begrijpend lezen) is de leervertraging verder toegenomen in 2021.
- In 2021 stellen we een lichte (maar niet significante) verbetering van de leerprestaties van de meest kwetsbare leerlingen vast.
- De toetsscores voor wiskunde van de best presterende leerlingen op een school zijn in 2021 significant gedaald.
- In postcodegebieden met een zomerschool werd de leervertraging zowel voor Nederlands als voor wiskunde gestopt.
Is dit nu goed nieuws of slecht nieuws? Het is gemengd, maar vrolijk worden doe je er niet van. En het deed me gisteren mezelf afvragen of ik misschien fout geweest ben. Ik heb gepleit en ik pleit voor maatregelen om kinderen met lagere SES-achtergrond meer te helpen door tutorenwerking, zomerscholen,… En wat blijkt? Het lijkt te helpen. Vandaar de openingszin van dit stuk.
Maar… voor wiskunde gaan de sterksten significant meer achteruit en voor begrijpend lezen diepen de verschillen nog verder uit, wat op lange termijn een negatief effect kan hebben op meer vakgebieden. We hebben die sterke leerlingen die goed presteren ook broodnodig. Misschien heb ik daar zelf te weinig nadruk op gelegd. Niet dat ik mijn impact wil overschatten!
Let wel, er lopen momenteel een pak projecten om meerbegaafde leerlingen (dit is ruimer dan hoogbegaafd) meer uit te dagen, maar is nog maar in een relatief beperkt aantal scholen. En ik kan ook wel het argument begrijpen dat Lieven Boeve aanhaalt: een leerkracht heeft maar twee handen.