De voorbije dagen was er behoorlijk wat aandacht voor geweld op school. Er was de vechtpartij in Beveren, in de nasleep bleek het ook op een bepaalde school meer voor te komen. Ook in Stabroek was een gelijkaardig verhaal op te tekenen. Eerder waren er gelijkaardige beelden opgedoken van in Zottegem.

Behalve het filmen dat een rode draad is in deze verhalen, doen deze voorbeelden het lijken alsof geweld nu meer voorkomt op school. Maar hoe vaak komt geweld voor op school? Uit een rapport uit 2018 komt dit citaat:

Van het totaal aantal meisjes is 51.7% het afgelopen jaar minstens met één vorm van fysiek geweld en fysieke straffen in aanraking gekomen, bij jongens bedraagt dit percentage 53.7%. De verschillen zijn niet significant, dus we kunnen niet besluiten dat jongens meer dan meisjes slachtoffer worden van fysiek geweld en fysieke straffen op school. Verder is er een waarneembaar verschil in het ervaren van fysiek geweld op school inzake leeftijd (H(2)= 48.647,p<.001)58. In vergelijking met de 16-18-jarigen zijn 13-15-jarigen vaker slachtoffer van fysiek geweld en fysieke straffen op school. Ook 10-12-jarigen zijn vaker slachtoffer dan hun oudere schoolgenoten (13-15-jarigen). We kunnen besluiten naarmate de leerlingen jonger zijn, zij vaker slachtoffer zijn van deze fysieke gedragingen. Daarnaast vinden we een significant effect van onderwijsvorm op slachtofferschap van fysiek geweld op school (H(7)= 43.567, p<.001)59 . Leerlingen uit het lager onderwijs en de eerste graad secundair onderwijs geven aan vaker slachtoffer te zijn van fysiek geweld en fysieke straffen op school. Deze bevinding is niet onlogisch gezien het feit dat leeftijd negatief samenhangt met slachtofferschap van fysiek geweld en fysieke straffen (cf. supra). Het aantal kinderen en jongeren van Westerse afkomst dat slachtoffer werd van minstens één vorm van fysiek geweld en fysieke straffen, is in vergelijking met respondenten met een niet-Westerse achtergrond, iets groter (respectievelijk 53.3% en 49%). Het verschil is niet significant, dus we kunnen niet besluiten dat slachtofferschap van deze vormen van fysiek geweld vaker voorkomt bij respondenten met een Westerse achtergrond.

Maar wat er na? We hebben in oktober 2020 deze vraag gesteld via Teacher Tapp Vlaanderen:

De huidige media-aandacht was een goede reden om te kijken of er een evolutie merkbaar is, en dus stelden we vorige week de vraag opnieuw:

Net zoals beschreven in het rapport uit 2018 is er een duidelijke link met de leeftijd:

Maar is er nu sprake van een stijging? Volgens onze cijfers lijkt dit het geval, maar deze twee meetpunten – en alle beperkingen van TTVL – zijn niet genoeg om dat met zekerheid te stellen. Men zag wel al reeds voor Corona een toename, en dit rapport stelt dat er ook tijdens de Corona een stijging van geweld op school zou zijn. Tegelijk tonen onze cijfers dat het – gelukkig – nog een relatief klein fenomeen is. Tegelijk: zit maar eens als leerling in zo een klas of op zo een school.

We kregen van onze respondenten verschillende reacties voor vervolgvragen die we de komende tijd zullen stellen.