Vandaag werd het rapport van de Kwaliteitsalliantie voorgesteld. Onderwijsverstrekkers, ouders, leraren, lerarenopleiders, uitgevers, leerlingen,… veel mensen hebben de voorbije tijd hier hard aan gewerkt met maar 1 doel: beter didactisch leermateriaal op school.

Een rapport is 1 ding, maar het zijn vooral de engagementen die moeten spreken en in de praktijk  van het secundair onderwijs merkbaar moeten worden.

Engagementen van de Kwaliteitsalliantie

1)      Professionele externe ontwikkelaars engageren zich om via leermiddelen leerkrachten aan te zetten tot eigen initiatief en regie.

2)      Professionele externe ontwikkelaars van leermiddelen engageren zich om daar waar geschreven wordt in de leermiddelen ruimte te bieden voor de verantwoordelijkheid en creativiteit van leraar en leerling.

3)      Professionele externe ontwikkelaars van leermiddelen engageren zich de leraren te ondersteunen om de regie en de verantwoordelijkheid voor de evaluatiepraktijk in handen van de leraar te leggen.

4)      Professionele externe aanbieders van leermiddelen engageren zich om duidelijkheid te bieden over de keuzes die ze hebben gemaakt bij de productontwikkeling. Daarover communiceert de aanbieder transparant.

5)      De educatieve partners in de Kwaliteitsalliantie engageren zich om informatie over fouten te verzamelen. Bovendien delen ze goede praktijken met elkaar.

6)      De educatieve partners in het verkenningsproject ‘Naar een Kwaliteitsalliantie’ engageren zich om structureel en minimaal jaarlijks in overleg samen te komen onder de noemer ‘Kwaliteitsalliantie’. In dit leermiddelenoverleg concretiseren ze o.m. initiatieven m.b.t. kwaliteitsmonitoring en actualiseren ze indien nodig de  kwaliteitsindicatoren.

7)      De Kwaliteitsalliantie doet een oproep aan professionele externe ontwikkelaars en scholen zich te engageren om – op basis van actuele, gedeelde kennis – samen te onderzoeken hoe leermiddelen duurzaam ontwikkeld en gebruikt kunnen worden.

8)      De Kwaliteitsalliantie doet een oproep aan de rechtstreeks verantwoordelijken zich te engageren de economische logica, logistieke knelpunten en financiële afhandeling van de leermiddelen te regelen met als doel: alle leerlingen beschikken op 1 september over de door de school gekozen en / of zelf ontwikkelde leermiddelen die ze dan nodig hebben.

9)      De Kwaliteitsalliantie doet een oproep aan scholen zich te engageren om bewust om te gaan met leermiddelen als concretisering van hun schoolvisie op leren.

10)  De Kwaliteitsalliantie doet een oproep aan scholen zich te engageren om binnen de bevoegdheden van de geëigende kanalen met ouders te overleggen over de keuzes die ze maken binnen een geconcretiseerde visie m.b.t. leermiddelen en hierover te communiceren via het schoolreglement.

11)  De Kwaliteitsalliantie doet een oproep aan lerarenopleidingen, pedagogische begeleiders en het wetenschappelijk onderzoeksveld zich te engageren om leraren in opleiding en leraren in dienst de mogelijkheden van leermiddelen adequaat, in eigen regie te leren benutten en keuzes te leren maken m.b.t. het maken van eigen leermiddelen.

12)  De Kwaliteitsalliantie doet een oproep aan het wetenschappelijk onderzoeksveld zich te engageren om hun (nieuwe) inzichten en kennis over effectieve lespraktijk en leermiddelen te delen met het veld: uitgevers, auteurs, lerarenopleiders…

Verder zijn er 91 kwaliteitsindicatoren verzameld. Het is niet zo dat elk leermateriaal hier moet aan voldoen. Sommige indicatoren kunnen zelfs elkaar tegenspreken omdat ze best op een ander moment of op een andere manier in het leerproces gehanteerd moeten worden. Het is wel zo dat uitgevers zullen aangeven aan welke kwaliteitsindicatoren zij in een bepaalde methode volgens welke visie zij werken. Scholen kunnen dan zo makkelijker zien of het materiaal al dan niet aansluit bij wat zij belangrijk vinden. Toch zijn er een reeks van kwaliteits- en kerindicatoren die voor alle materiaal belangrijk zijn:

Kwaliteits- en kernindicatoren voor leermiddelen

1. Zijn de doelen (eindtermen/ leerplandoelen) in het door externen aangeboden leermiddel traceerbaar/aantoonbaar? (indicator 1.1)

2. Wordt het inhoudsniveau (het juiste kennisniveau) duidelijk vertaald naar de doelgroep en wordt het gedragsniveau geoperationaliseerd zoals vermeld in de eindterm / het leerplandoel? (indicator 1.5)

3. Krijgen de gebruikers (leraren, leerlingen, ouders) achtergrondinformatie bij het concept van de methode (gebaseerd op de gemaakte didactische keuzes)? (indicator 2.2)

4. Houdt het leermiddel rekening met recente ontwikkelingen van de inhouden en de (vak)didactische aanpak waarvan de effectiviteit is aangetoond? (indicator 2.8)?

5. Zijn er kansen om in gevarieerde contexten en gevarieerde opdrachten de beoogde doelen in te oefenen? (indicator 2.41)

6. Is het leermiddel voor iedere gebruiker toegankelijk en aangepast om makkelijk en efficiënt te gebruiken? (indicator 3.1)

7. Is het leermiddel een illustratie van respect voor een diverse samenleving? (indicator 3.10)