Luister eens of je mij kan horen

Eens een wat andere blog op Opgroeien, maar mag wel eens op een zaterdag.

Er zijn honderden geluiden om ons heen. We horen voortdurend, elke dag en een hele dag lang. Soms gebeurt dit horen onbewust, soms gebeurt dit bewust. In het laatste geval zouden we dan kunnen spreken van luisteren. Een maatschappij kan maar draaien als haar leden naar elkaar luisteren, mensen kunnen maar samen werken als ze naar elkaar luisteren. Maar doen we dat eigenlijk wel, dat luisteren?

Zoals hierboven reeds aangehaald, is er een verschil tussen horen en luisteren. Horen kan beschouwd worden als een louter fysiologisch proces waarbij je je bewust bent van geluid in de omgeving, zoals het geroezemoes van mensen. Je neemt een geluid waar, maar hier is geen interpretatie en dus cognitieve verwerking voor nodig. Horen gebeurt dus redelijk onbewust. Luisteren daarentegen overstijgt het fysiologisch proces. Je bent immers maar aan het luisteren als je de geluiden om je heen interpreteert. Luisteren houdt dan bijvoorbeeld in dat…

View original post 827 woorden meer

PIRLS 2021 Begrijpend lezen: Eendracht maakt het verschil

DUURZAAM ONDERWIJS

De PIRLS-resultaten zijn niet goed, en de neiging is groot om de schouders te laten hangen. Veel basisscholen hebben tijdens de afgelopen jaren geïnvesteerd in hun begrijpend-leesonderwijs; ze zien volgens de PIRLS-onderzoekers wel degelijk de urgentie van het leesprobleem. PIRLS 2021 kwam echter te vroeg om al effecten van die acties op leerlingniveau te zien. In Ierland, dat tussen 2011 en 2020 een forse sprong voorwaarts maakte voor begrijpend lezen, zag men de eerste resultaten op leerlingniveau na 5 jaar. Dat vertelde Harold Hislop (hoofd van de Ierse onderwijsinspectie tijdens de uitrol van de Ierse Literacy Strategy) tijdens het interview dat ik onlangs met hem had. Nog verzachtende omstandigheden: de PIRLS-onderzoekers geven aan dat de leerlingen in de Vlaamse steekproef relatief jonger waren (dus vroeger getest werden) dan leerlingen in de meeste andere landen, én dat sommige andere landen meer kinderen uitsluiten van deelname aan de PIRLS-afname dan Vlaanderen…

View original post 970 woorden meer

PIRLS is er en het is dus niet goed… Wat raden de onderzoekers aan?

Deze ochtend schreef ik al deze blogpost en mijn advies blijkt spijtig genoeg terecht.

Uit de conclusies van het PIRLS rapport: de resultaten zijn alarmerend

  • Enstige daling, zwaarder dan de daling in veel andere landen Te grote groep leerlingen die het lage niveau niet behalen Zeer kleine groep leerlingen die lezen op hoog niveau
  • Grote rol van sociale achtergrond en thuistaal
  • Ongunstig leesklimaat thuis,
  • Werkpunten in scholen: boeken, zelfvertrouwen, hoge verwachtingen,…

Over Covid:

  • Zeker een impact, veel meer dalende resultaten dan in eerdere edities
    Maar: niet elk land daalt & niet elk land daalt even sterk

Wat raden de onderzoekers aan:

  • Structurele versterking van lerarenteams in basisopleiding en nadien: Heldere, coherente, evidence-informed informatie bieden
  • Zicht op eigen prestaties (na controle voor achtergrondkenmerken)
  • Effectief begrijpend-leesonderwijs
    Nood aan voldoende personeel
    Nood aan optimisme → hoge verwachtingen
  • Investeren in kwalitatief, actueel boekenaanbod voor iedereen
  • Investeren in vroege geletterdheid
    Ouders stimuleren en ondersteunen
    Scholen en opvang ondersteunen in coachende rol
  • (Onderwijs-)kansarmoede aanpakken
  • Rijk aanbod voor niet-Nederlandstalige kinderen Geen kinderen met honger op school
  • Meer onderzoek naar:
    • Rol van de thuistaal, thuisklimaat, vroege geletterdheid Pedagogisch-didactische aanpak van begrijpend lezen (en van toetsen) Open vs. gesloten vragen (invulboeken)
    • Digitaal lezen
    • Boeken op school
    • Leerwinst: PIRLS 2026 ‘repeat’ (= ook kans om te vergelijken op 11 jaar)

 

Beste collega’s, keep calm…

Vandaag krijgen we de nieuwe resultaten van PIRLS. Gisteren vroegen mijn oud-collega’s van Teacher Tapp Vlaanderen de respondenten naar hun verwachtingen. Dit was het resultaat

Behoorlijk pessimistisch dus, maar ik zou het eerder realistisch noemen. De eigenlijke testen werden afgenomen in 2021 in volle corona-crisis. Het zou bijna een mirakel zijn als de resultaten beter zouden zijn of zelfs gelijk zouden blijven.

Maar er is nog een reden waarom we ons best schrap zetten voor een slecht resultaat. Ik ben er zeker van dat onze scholen al veel gedaan hebben om de trend te keren, maar ik zie twee redenen waarom dit wellicht nog niet zichtbaar zal zijn (naast Corona):

  • Het is wellicht nog te vroeg
  • Er is nog altijd dat vermaledijde lerarentekort dat zaken echt niet helpt.

Het erge is dat deze klap wellicht nog meer op een vermoeid onderwijskorps zal vallen. Ik kan de pil niet verzachten, maar in 1939 was er die Britse leuze “Keep calm and carry on”. Het goede nieuws is wellicht dat terwijl die leuze dateert van de periode voor de tweede wereldoorlog, we vandaag echt in het midden van de onderwijsorkaan zitten, of misschien zelfs al – hopelijk – op de weg er uit.

Nog meer lezen over PIRLS als vooruitblik, check deze blogpost die ik met twee Nederlandse collega’s schreef.

Hoe het maken van outlines je leerproces kan ondersteunen (Jeroen Janssen)

Deze post verscheen eerder op de blog van onze vakgroep:

Het maken van outlines is een manier om de hoofdideeën en kernpunten van een tekst samen te vatten en te organiseren in een hiërarchische en lineaire structuur. Het kan je helpen om de tekststructuur te doorgronden en om te zien hoe de informatie samenhangt.

Maar hoe effectief is het maken van outlines eigenlijk? Een recente meta-analyse van Ponce, Mayer en Méndez (2023) gepubliceerd in Educational Research Review toont dat het maken van outlines effectief kan zijn. Bovendien blijkt het bestuderen van een door de docent gemaakte outline ook effectief te zijn. De auteurs onderzochten 36 studies die het het maken van outlines vergeleken met een controlegroep die alleen een tekst bestudeerde. Ze vonden dat:

  • Outlines maken als een leerstrategie (de leerling maakt zelf de outline) had positieve effecten op leerprestaties. Dit betekent dat leerlingen die gevraagd werden om een outline te maken tijdens het lezen van een tekst of voor het schrijven van een essay beter presteerden dan studenten die geen outline maakten.
  • Outlines als een instructieontwerpkenmerk (de leerling gebruikt een door de leerkracht aangeboden outline) had positieve effecten op het onthouden van informatie, maar gemengde effecten op het begrijpen van informatie. Dit betekent dat leerlingen die een tekst lazen die een outline bevatte beter presteerden op geheugentests dan leerlingen die dezelfde tekst zonder outline lazen, maar niet noodzakelijk beter op begripstoetsen.
De auteurs verklaren deze bevindingen met behulp van de generatieve leertheorie, die stelt dat betekenisvol leren plaatsvindt wanneer leerlingen zich bezighouden met geschikte cognitieve processen tijdens het leren, zoals het selecteren, organiseren en integreren van informatie. Het maken van outlines als een leerstrategie stimuleert deze cognitieve processen door leerlingen te verplichten om de tekst om te zetten in een gestructureerde en georganiseerde samenvatting. Outlines als een instructieontwerpkenmerk stimuleren het selectieproces door de belangrijke informatie in de tekst te benadrukken, maar stimuleren misschien niet een voldoende hoog niveau van organiserende en integrerende processen bij de leerlingen.
Het abstract
Learning from printed text is a central academic task that may be challenging for students. Two ways to improve learning from text are to encourage learners to engage in generative learning strategies while reading, such as constructing an outline, or for instructors to include effective instructional design features, such as providing an outline with the text. A meta-analysis of studies comparing a group that was asked to generate an outline while reading a text to a control group that was not asked to outline found an average effect size of g+ = 0.59 on memory tests, g+ = 0.59 on comprehension tests, and g+ = 0.52 on writing assignments favoring learner-generated outlining. A meta-analysis of studies comparing a group that read a text containing an outline with a control group that read the same text without an outline found an effect size of g+ = 0.61 for memory tests and g+ = 0.34 for comprehension tests favoring instructor-provided outlining. Overall, there is encouraging evidence for the effectiveness of outlining as a generative learning strategy and for the effectiveness of outlining as an instructional design feature based on signaling, consistent with generative learning theory.

Waar is diversiteit in media goed voor? (Universiteit van Nederland)

Wist jij dat media ervoor zorgen dat meisjes geen president willen worden? Reden: een gebrek aan goede rolmodellen zowel in het echt als op tv. Serena Daalmans van de Radboud Universiteit zat urenlang turvend voor de beeldbuis om te zien hoe het nou echt is gesteld met diversiteit op tv en in streamingdiensten. Conclusie: het gaat nog lang niet altijd goed. In dit college legt Serena uit waarom dat een probleem is.

Lectuur op zaterdag: een konijn, nee, een eend, het leven van een ghostwriter en hoe hou je leraren aan boord

De weekendbijlage bij deze blog:

Tot slot: een overzicht van Nederlandse veiligheidsposters

Hannah Arendt, Freud, Dali,… als Muppets

Via Open Culture ontdekte ik deze video’s van Theoretical Muppets.

Enkele voorbeelden: